Bir internet trolü veya daha açıklacı şekliyle çevrimiçi kabadayı; Facebook gönderilerine, bloglara, YouTube videolarının altına, forumlara ve Twitter ve Instagram gibi diğer sosyal medyalara aşağılayıcı yorumlar göndererek kasıtlı olarak insanları rahatsız etmeye, sorun çıkarmaya veya kişi yahut kuruma doğrudan saldırmaya çalışır.
Troller kışkırtıcı mesajlar ve gönderiler yoluyla başkalarını kışkırtmaya, üzmeye ve onlara zarar vermeye çalışır. Trolleri beslemeyin ve onlara aradıkları incinmiş veya öfkeli tepkileri vermeyin.
Yapıcı eleştiriler, argümanlar sunarken bilgiye dayanır ve gelişime yöneliktir. Trolleme ise saldırgan, manipülatif ve yıkıcıdır.
Her eleştri ve argüman trolleme olarak kabul edilemez ki fikir ayrılıkları başta forumlar olmak üzere dijital dünyada çok değerli olabilecek sağlıklı tartışmaları tetikleyebilir. Trollük ve siber zorbalığı birbirinden ayırmak gerekir. Devam edelim.
Trollük ve Siber Zorbalık Farklıdır
Siber Zorbalık belirli bir kişiyi hedef alan, tehdit, hakaret veya aşağılayıcı eylemlerle karakterize edilir. Trollük ise daha geniş çapta olabilir ve bazen belirli bir hedef olmadan kışkırtma amacı güder.
Şaka ile trollemenin de farkını belirlemek gerek. Oxford Sözlüğü, trollemeyi “birini üzmek veya onlardan öfkeli bir yanıt almak amacıyla kasıtlı olarak saldırgan veya kışkırtıcı bir çevrimiçi gönderi yapmak” olarak tanımlar. Birçok farklı trol türü vardır, örneğin:
Nefret Dolu Yorumlar Yayınlayan Hakaret Trolleri
Kişi veya kişileri tanımaları veya kin dolu yorumlar göndermek için herhangi bir sebepleri olması gerekmez.
İncinmiş Troller
Mizahi bir içeriği alıp onu tatsız ve saldırgan şeylere dönüştürmekte uzman kişilerdir. Hakaretlerini “mizah yapıyorum” ve parodi hesap ambalajı ile kamufle ederler.
Gösteriş Trolleri
Tartışılan konu hakkında özel ve net bir bilgiye sahip ve yetkin olmasa da görüşlerini paylaşmayı tercih eder.
Dikkat Trolleri
Bu troller, tartışmalarda dikkati kendilerine çekmek ve konuşmanın merkezi haline gelmek için sürekli provokatif açıklamalarda bulunur.
Bana Bak Trolleri
Söylediklerinizle veya içeriklerinizle ilgilenmezler; sayfalarına bakmanızı, onlardan bir şeyler satın almanızı, içeriklerini indirmenizi veya takip etmenizi sağlama görevindedirler.
Dezenformasyon Trolleri
Bilgi kirliliği yaratmak ve yanlış bilgilendirme yaymak amacıyla sahte haberler veya yanlış bilgiler paylaşırlar. Genellikle grup halinde çalışırlar.
Savunma Trolleri
Belli bir marka, kişi ya da ideolojiyi savunmak adına diğer kullanıcılara saldırırlar. Köpek lobisi buna örnek gösterilebilir.
Siyasi Troller
Kişi, kurum, siyasi parti veya gündemdeki popüler kişilere saldırmayı görev edinmişlerdir. Tek merkezden yönlendirilir ve genellikle maaşla veya belli ücret karşılığında çalışırlar.
Siyasi trollerin amacı sadece bireylere değil, topluluklara, seçimlere ve kamusal algıya zarar vermek olabilir. Bilhassa büyük seçimler veya önemli sosyal olaylar sırasında bu trollerin etkinliği artar.
Çevrimiçi trolleme kurbanı olacak kadar talihsizseniz veya kendinizi saldırılardan nasıl koruyacağınızı öğrenmek istiyorsanız, işte birkaç öneri:
Gözardı edin
Kötü veya rahatsız edici yorumlara asla cevap vermeyin. Trollere ilgi gösterip muhatap alarak yanıt vermek tam olarak istedikleri şeydir ve bu durum sadece daha fazla üzülmenize yol açacaktır.
Engelleyin: Nasıl yapılacağından emin değilseniz, Facebook ve Twitter’da trollerin nasıl engelleneceğine ilişkin talimatlar bulabilirsiniz.
Bildirin: Eğer trolleniyorsanız, kışkırtıcıyı site yöneticilerine veya gerektiğinde kolluk kuvvetlerine bildirin.
Çevrimiçi Trollemenin Etkisini Azaltmak için Facebook ve Twitter’ı Kullanma
Birisi sizi Facebook’ta trollüyorsa, paylaşımlarınızı görmemeleri, sizi fotoğraflarda etiketlememeleri veya sizinle sohbet başlatmamaları için onları engelleyebilirsiniz.
Ekranın sağ üst köşesindeki gizlilik kısayollarına (asma kilit sembolü) tıklayın ve ‘Birinin beni rahatsız etmesini nasıl durdurabilirim?’ seçeneğine tıklayın. Adlarını veya e-postalarını ekleyin ve ‘Engelle’yi tıklayın.
Uygunsuz veya rahatsız edici mesajlar mı gönderiliyor? Kişiyi Facebook’a şikayet edin.
Mesajı açın, Ayarlar simgesine (dişli sembolü) tıklayın ve ‘Spam veya Kötüye Kullanım Olarak Bildir’i seçin. Alternatif olarak, bir kişinin profilini şikayet etmek için ‘Mesaj’ın yanındaki üç gri noktayı tıklayın ve ‘Bildir’i seçin.
Troller tarafından hedefleniyorsanız, profilinizi özel olarak ayarlayın, böylece yabancılar erişemez, duvarınızda içerik yayınlayamaz veya size mesaj gönderemez.
Üst menü çubuğundaki aşağı oka tıklayın ve ‘Ayarlar’ı seçin. Sağdaki ‘Gizlilik’ seçeneğini tıklayın ve ‘Öğelerimi kimler görebilir – Gelecekteki gönderilerinizi kimler görebilir?’ seçeneğine gidin. ‘Düzenle’yi tıklayın. Açılır menüden ‘Arkadaşlar’ı seçin, böylece gönderilerinizi yalnızca Facebook arkadaşları görebilir.
Facebook: Sizinle kimin iletişim kurduğunu kontrol edin
Üst menü çubuğundaki aşağı oku tıklayıp ‘Ayarlar’ı seçerek size kimlerin arkadaşlık isteği göndereceğini kontrol edebilirsiniz. ‘Gizlilik’ seçeneğini tıklayın, ‘Kim benimle iletişime geçebilir? – Kimler size arkadaşlık isteği gönderebilir’ ve ‘Düzenle’yi tıklayın. Açılır menü seçeneğini ‘Herkes’ten ‘Arkadaşların Arkadaşları’ olarak değiştirin.
Twitter’da Troller Nasıl Engellenir?
Engellemek istediğiniz kişinin profiline tıklayın, dişli sembolüne dokunun ve ‘Engelle’ veya ‘Bildir’i seçin.
Bu arada Twitter profilinizi ilk kurduğunuzda, içerikleriniz otomatik olarak ‘Genel’ olarak ayarlanır, bu da herkesin söylediklerinizi okuyup yanıt verebileceği anlamına gelir.
Tweetlerinizi yalnızca takipçilerinizin görebilmesi için gizli tutmayı tercih ediyorsanız, dişli çark simgesini ve ardından ‘Ayarlar’ı tıklayın. ‘Güvenlik ve gizlilik >> Gizlilik >> Tweet gizliliği’ni seçin ve ‘Tweetlerimi koru’nun yanındaki kutuyu işaretleyin.
Bu, sizi Twitter’da takip etmek isteyen herkesin size onaylamak için bir istek göndermesi gerektiği anlamına gelir.
Bonus: “Yalnızca belirli kişilerin paylaşımlarınızı görebileceği şekilde ayarlamalar yaparak çevrimiçi güvenliğinizi artırabilirsiniz. Örneğin, Instagram’da yalnızca belirli kişilerin hikayenizi görebileceği şekilde filtreler oluşturabilirsiniz.”
Hiçbir şeyi kişisel algılamamaya çalışın. Genelde sorunu olan trollerdir. Yapabiliyorsanız, söyledikleri her şeye gülmeye çalışın. Onlarla ikna için harcadığınız zamana veya çabaya değmezler.
Trollük Nedir?
Web bağlamında trolleme, çevrimiçi içeriğe veya yorumlara kasıtlı olarak yıkıcı bir şekilde yanıt verme eylemidir. Troller genellikle diğer kullanıcılara siber zorbalık yapmak, geçerli içeriği veya yorumları itibarsızlaştırmak ve/veya dezenformasyon yaymak için dijital dünyadaki yorum dizilerini kullanır.
Trollerin asıl amacı, duygusal tepkiler yaratmak olduğundan, onlarla etkileşime girmemek duygusal sağlığınız açısından olumlu bir etki yaratır.
Troller uzmanlaşma eğilimindedir. Bazıları sadece ortalığı karıştırmak isterken yine bazıları siyasi kampanyalar sırasında, sosyal medyadaki ve çevrimiçi araçlardaki tartışma başlıklarında rekabeti karalama niyetindedir.
Yine dilbilgisi trolleri, dil veya noktalama işaretlerinin doğru kullanılmasına kafaya takmışlardır. Trollere karşı en etkili savunma, onları görmezden gelmektir.
İnternet trolleri, kendi eğlenceleri için internette başkalarını kışkırtmak ve üzmek isteyen kişilerdir. 2014’te yayınlanan bir Pew Araştırma Merkezi araştırması, interneti kullanan 18-24 yaşındakilerin %70’inin tacize uğradığını ve o yaştaki kadınların %26’sının internette takip edildiğini gösteriyor.
İnternet trollü, insanlarda güçlü duygusal tepkiler uyandırmak veya konuşmayı konu dışına yönlendirmek için kasıtlı olarak kışkırtıcı açıklamalar yapan kaba kişidir. Terimin bilinen en eski kullanımı, erken çevrimiçi mesaj panolarında 1990’lara kadar görülebilir.
Birinin Trollük Yaptığına İlişkin İşaretler Nelerdir?
Konu dışı açıklamalar ile mecradaki diğer yayıncıları bozmayı ve konu dışına çıkmayı hedeflerler.
Tamamen gerçek natıları görmezden gelir ve hiç görmemiş gibi davranırlar. (Bakınız: Düz Dünya)
- Kayıtsız, küçümseyici ve kışkırtıcı bir ton kullanırlar.
- İlgiliz memler, resimler ve giflerle yanıt verirler.
Bir trolün amacı, diğer çevrimiçi kullanıcıları kendi eğlenceleri için duygusal bir tepki vermeye teşvik etmektir.
Yukarıdaki liste elbette kesin değildir. Birinin trollük yaptığını belirlemenin başka birçok yolu vardır. Genel olarak; samimiyetsiz, gerçek bir tartışmaya ilgisiz ve bilerek kışkırtıcı görünüyorlarsa, muhtemelen bir internet trolleridir.