Fiziksel ortamda gerçekleşen alışveriş süreçlerini dijital Dünyaya taşıyan E-ticaret, ürün veya hizmetlerin çeşitli ödeme yöntemleriyle internet üzerinden satış ve pazarlanması sürecidir. Böylece kişi veya kurumlar belli konumlara bağlı kalmadan Dünyanın herhangi bir yerindeki tüketiciye ulaşıp, ürünlerini tanıtabiliyor ve satabiliyor.
7/24 açık olan online yani çevrimiçi mağazalar, fiziki mağazalara oranla son derece avantajlıdır. Kullanıcılar ürünleri internet sitesinde inceler, buradaki imajlar ve detaylı ürün açıklamaları üzerinden bilgi sahibi olurlar.
Tüketici bir ürünü veya hizmeti satın almaya karar verdiğinde, ürünü e-ticaret sitesi üzerinden satın alır ve sonrasında siparişi verilen ürün ya da ürünler, tüketiciye kargo ile gönderir. Bu aşamada tüketiciler yine internet üzerinden kredi veya banka kartı, havale ya da kapıda ödeme gibi seçeneklerle ödeme işlemlerini gerçekleştirirler.
Fiziki yani birebir iletişim imkanı sunan mağazalarda doğrudan bir satış görevlisi ile iletişimde olmak mümkündür; ürünleri deneyebilir, dokunur ve yakından görme fırsatı bulabiliriz ancak e-ticarette böyle bir etkileşimi yakalamak zordur. Elbette sanal mağazalarda da soru sorabiliriz ancak hızı itibariyle gerçeğinin yerini tutamaz.
Pandemi gibi olumsuz süreçlerin e-ticaret’e etkisi, teknolojinin gelişmesi ve tüketicilerin satın alma alışkanlıklarının değişmesi, kargo ve iade süreçlerinin kolaylaşması, internet üzerinden daha fazla sipariş vermemize ön ayak oluyor, e-ticaret hacminin katlanarak büyümesini sağlıyor.
E-ticaret iş modelleri nelerdir?
B2B (İşletmeden işletmeye satış)
Toptan satış için kullandığımız ifadelerden ve ülkemizde en sık kullanılan iş modellerinden biridir. Şirketten şirkete satış prensibini içeren bu modelde, tüketicilere ürün satışı yapan firmalar, toptan satış yapan firmalardan toplu bir şekilde ürün satın alması yapabilirler. B2B e-ticaret platformlarına örnek olarak alibaba.com örnek verilebilir.
B2C (Şirketten tüketiciye satış)
E-ticaretin yine en yaygın ve en popüler iş modellerinden biri de B2C’dir. İşletmeler ürettikleri ya da tedarik ettikleri ürünleri, sahip oldukları e-ticaret siteleri üzerinden son kullanıcıya satarlar. Perakende satış olarak da bilinir.
C2C (Tüketiciden tüketiciye satış)
İnternet üzerinde ticaret yapma hevesinde olan kişi ya da kurumların kendi aralarında satış yapmaları C2C olarak tanımlanır. İkinci el ürün satışının yapıldığı platformlar bu iş modeline örnektir.
E-ticarette farklı alternatifleri de ele almak gerekir.
Dikey e-ticaret
Dikey e-ticaret, sadece belli bir kategoriye ve hedeflenen kitleye yoğunlaşarak ürün satışının yapılmasıdır. Örneğin sadece oyuncak veya kadın ayakkabı satışı yapan bir e-ticaret sitesi, belirlediği kitleye ulaşmayı hedefler
Yatay e-ticaret
Yatay e-ticarette ise geniş bir kitle hedeflenir. Farklı kategorilerde geniş bir ürün yelpazesine sahip olabilirsiniz. Yüzlerce farklı ürüne sahip bir e-ticaret firması yatay e-ticaret işletmesine örnek olarak gösterilebilir.
İnternetten stoksuz satış (Dropshipping)
Anlaştığınız tedarikçilerin mal ve hizmetlerini herhangi bir stok tutmadan e-ticaret sitenizde pazarlayabilirsiniz. Bu iş modelinde firmalar, XML dosya formatı ile ürünleri ve ürün detaylarını, tedarikçilerin sitelerinden çekerek kendi sitelerine entegre ederler.
Sitenizi ziyaret edip ürün sipariş edildiğinde, tedarikçi yani size XML veren firma sipariş edilen ürünü müşteriye gönderir. Burada yapılan anlaşmanın türüne göre tedarikçi firma, satışı yapan firmanın kargo paketiyle de gönderim yapabilir. Stoksuz satış olarak da bilinir.
E-ticaretin avantajları nelerdir?
İnternetten satış yapmanın onlarca avantajı mevcut. Öncelikle tatil günlerine ve mesai saatlerine takılmadan ülkenin her yerine 7/24 satış yapabilir, fiziksel bir mağaza için kira, dekorasyon vs masraf yapmak zorunda kalmazsınız. Bir e-ticaret sitesi kurmak normal bir işletmeye göre son derece hesaplıdır.
Öte yandan fiziksel bir mağaza ne kadar büyük olursa olsun alabileceği ürün ve ziyaret edebilecek ziyaretçi sayısı sınırlıdır. E-ticaret sistemlerinde ise böyle bir kısıtlama söz konusu değildir. Dilediğiniz kadar ürünü satışa çıkarabilirsiniz.
Son ve yine en mühim avantajı ise sitenizi ziyaret eden kişilere, ilerleyen zamanlarda tekrar ulaşıp, takipçilerimizin tekrar sitenizden alışveriş yapmasını sağlayabiliriz. Bu kavrama ise re-marketing denmektedir.